Analiza transakcyjna
Skupia się na identyfikowaniu i rozumieniu, w jakich ego stanach ludzie się poruszają podczas interakcji
Analiza transakcyjna jest psychoterapeutyczną teorią i metodą opracowaną przez Erica Berne’a. Opisuje ona interakcje między ludźmi w kontekście trzech ego stanów: rodzica, dorosłego i dziecka. Berne twierdził, że te ego stany są widoczne w komunikacji werbalnej i niewerbalnej, zwanych “transakcjami”.
Analiza transakcyjna skupia się na identyfikowaniu i rozumieniu, w jakich ego stanach ludzie się poruszają podczas interakcji. Berne identyfikował różne rodzaje transakcji, takie jak “komplementarne”, w których jedno ego stan odpowiada na drugie, oraz “krzyżowe”, w których ego stan jednej osoby odpowiada na inny ego stan drugiej osoby.
Celem analizy transakcyjnej jest zwiększenie świadomości i zrozumienia własnego zachowania oraz poprawa jakości komunikacji międzyludzkiej. Terapeuta analizy transakcyjnej współpracuje z klientem, aby pomóc mu odkryć i zmienić negatywne wzorce transakcyjne, które mogą prowadzić do problemów emocjonalnych i trudności w relacjach.
Czym jest Analiza Transakcyjna?
Analiza Transakcyjna opiera się na założeniu, że ludzie wchodzą w interakcje między sobą, nazywane “transakcjami”. Transakcje są wymianą komunikacji werbalnej i niewerbalnej, w której jedna osoba wysyła określoną wiadomość, a druga na nią odpowiada. Analiza tych transakcji pozwala zrozumieć dynamikę międzyludzkich relacji, zwłaszcza w kontekście roli, jaką odgrywamy w danej sytuacji.
Analiza Transakcyjna opiera się na trzech podstawowych koncepcjach:
- Ja jako struktura: AT zakłada, że nasza osobowość składa się z trzech stanów ja: rodzicielskiego, dorosłego i dziecinnego. Każdy stan ja ma swoje charakterystyczne myśli, emocje i zachowania.
- Transakcje: To komunikacja między różnymi stanami ja, która zachodzi między ludźmi. Transakcje mogą być harmonijne lub nieharmonijne, w zależności od zgodności pomiędzy wysyłaną a odbieraną wiadomością.
- Skrypty życiowe: Skrypty są wewnętrznymi przekonaniami i planami, które wyznaczają nasze działania i wybory w życiu. Mogą być pozytywne lub negatywne i kształtować nasze życiowe decyzje.
Wykorzystanie Analizy Transakcyjnej
Analiza transakcyjna znalazła zastosowanie w różnych obszarach, takich jak terapia indywidualna, terapia rodzinna, zarządzanie, nauczanie, coaching i wiele innych. Metoda ta jest szeroko stosowana jako narzędzie do rozwoju osobistego i poprawy komunikacji międzyludzkiej.
W zarządzaniu, AT jest wykorzystywana do zrozumienia i poprawy komunikacji między pracownikami, co przyczynia się do bardziej efektywnej współpracy. W pedagogice, nauczyciele mogą stosować AT, aby lepiej zrozumieć potrzeby uczniów i tworzyć bardziej wspierające środowisko edukacyjne.
W co grają ludzie według Erica Berne’a
W swojej książce “W co grają ludzie” Eric Berne opisał mechanizmy ludzkich interakcji w kontekście gier, które ludzie często grają ze sobą. Gry są szkodliwymi wzorcami zachowań, które powtarzają się w naszych relacjach, choć nie zawsze zdajemy sobie z tego sprawę.
Berne wyróżnił kilka typowych gier ludzkich,. Każda gra ma swoje zasady, role i cele, a uczestnicy często podświadomie dążą do ich realizacji, nie zdając sobie sprawy, że grają w te gry. Podzielił je na siedem typów tematycznych: życiowe, małżeńskie, na przyjęciach, seksualne, świata podziemnego, terapeutyczne i konstruktywne.
Gry ludzkie często prowadzą do złego zrozumienia, wzajemnego obrażania się, czy sabotowania relacji. Ich identyfikacja i zrozumienie są kluczowe w rozwijaniu zdrowych i autentycznych relacji międzyludzkich.
Poprzez analizę zachowania w grze, można z dużym prawdopodobieństwem przewidzieć do czego dąży osoba „zapraszająca” do gry. Można też odrzucić świadomie zaproszenie do gry lub zmienić ja na taką, która odpowiada nam.
Analiza transakcyjna daje bardzo proste wytłumaczenie na czym polega większość relacji w które wchodzimy lub w których grzęźniemy. Daje tez odpowiedzi na to, jak rozszyfrować intencje drugiej strony i być odpornym na wywierane wpływy.